'The Visitors' (Ragnar Kjartansson) Door: Mylène Berghs
When in Spain...
In 2015 was ik in het Guggenheim Museum in Bilbao toen ik in de ontvangsthal de plattegrond aan het bestuderen was. Al overleggende met mijn man welke route we zouden lopen, sprak een Belgische bezoeker ons in het Nederlands aan om ons aan te sporen toch vooral de video-installatie niet over te slaan. Onder (licht dwingend) toeziend oog van de vriendelijke Belg zijn we meteen richting de ruimte waar de installatie te zien was gelopen. Het bleek een van de meest indrukwekkende kunstwerken te zijn die ik ooit heb gezien.
The Visitors
In The Visitors luister en kijk je naar een uitvoering van een muziekstuk geschreven door Ásdís Sif Gunnarsdóttir, de ex-vrouw van Ragnar Kjartansson. In de ruimte zijn negen enorm grote schermen geplaatst, op zo’n manier dat je op geen enkele plek alle schermen tegelijkertijd kan zien. Op ieder scherm zie je een vertrek in of buiten een huis en op elk scherm verschijnt op enig moment een muzikant in beeld. Het begint met een man in bad met een gitaar – Ragnar zelf - die het lied begint te spelen en zingen. Langzaam maar zeker beginnen in de andere kamers meer musici mee te spelen, totdat ze uiteindelijk samen het stuk aan het spelen en zingen zijn.
Wat deze installatie zo bijzonder maakt, zijn een aantal afzonderlijke elementen. Ten eerste is het geluid zó opgenomen dat je elk klein detail hoort. Bij één persoon piept een kruk waar hij op zit, bij de ander hoor je de vloer kraken. Die geluidsopnames zijn ook gekoppeld aan de schermen waar je naar kijkt. Dus terwijl je door de ruimte loopt, hoor je bij elk scherm waar je voorbijloopt het geluid van die muzikant duidelijker en harder. Daardoor verandert je perspectief van het geluid continu. Daarnaast is het bijzondere aan The Visitors hoe de bezoekers zelf ook onderdeel uitmaken van het kunstwerk. Doordat mensen door de ruimte lopen (of soms in hoekjes zijn gaan zitten) en door de lichtstralen van de beamers lopen, zijn zij niet alleen ‘bezoekers’ ván het kunstwerk, maar ook ín het kunstwerk.
Verder is het ook fantastische hoe je aan het einde van het (52 minuten durende) stuk er pas achter komt dat alle ruimtes en musici in eenzelfde huis zitten; als de musici één voor één opstaan en naar dezelfde ruimte lopen. Je ziet ze op sommige plekken door het beeld van een andere muzikant lopen en je krijgt daardoor ineens een idee van de indeling van het huis. Aangekomen in de ‘pianokamer’ gaan ze nog door met het zingen en spelen, trekken ze champagne open, roken sigaren en lopen ze vervolgens al musicerende samen de tuin in en over groene velden de verte in.
Over Mylène
Mylène is bij ons actief als communicatiemedewerker en tevens is zij projectleider voor de Keep an Eye Foundation, zo is zij verantwoordelijk voor het Keep an Eye-jazzproject: 'The Records'.
